جایزه نوبل فیزیک امسال به طور مشترک به «پیتر هیگز» (Peter W. Higgs) انگلیسی و «فرانسوا آنگلر» (François Englert) بلژیکی تقدیم شد . این جایزه به پاس پیش بینی نظری وجود ذره ای بنیادی که درک مبدا جرم ذرات زیر اتمی را ممکن میسازد به ایشان اهدا شد. وجود این ذره که اکنون به ذره ی هیگز معروف است ، در سال گذشته با تلاش پژوهشگران در شتاب دهنده ی بزرگ هادرونی CERN به اثبات رسید . این دو دانشمند در سال ۱۹۶۴ میلادی به طور مستقل وجود چنین ذره ای را پیش بینی کرده بودند .
نوبل فیزیک جایزهای است که آلفرد نوبل، مخترع سوئدی آن را در جایگاه اول وصیتنامه خود آورده است.
در اواخر قرن نوزدهم بسیاری از مردم فیزیک را مهمتر از همه علوم محسوب میکردند و شاید آلفرد نوبل نیز از این همین رو آن را در درجه نخست ذکر کرده بود. پژوهشهای خود وی نیز ارتباط نزدیکی با فیزیک داشت.
جایزه نوبل فیزیک توسط آکادمی علوم سلطنتی سوئد در استکهلم اهدا میشود.
جوایز نوبل دقیقا در زمان مناسبی بنیاد گذاشته شدند تا بتوانند بسیاری از مشارکتهای برجسته را که زمینهساز حوزههای جدیدی از فیزیک در این دوره بودند، تحت پوشش قرار دهند.
خواندنیهای نوبل فیزیک را در این اعداد جستوجو کنید
۱۰۶
جایزه نوبل فیزیک از سال ۱۹۰۱ تا ۲۰۱۲ برای ۱۰۶ بار اهدا شده است.
۴۷
۴۷ جایزه نوبل فیزیک به یک دانشمند و نه چند دانشمند ارائه شدهاند.
۲
تعداد زنانی که تاکنون مفتخر به دریافت جایزه نوبل فیزیک شدهاند تنها شامل دو تن بودهاند.
۱
تنها یک دانشمند به نام جان باردین توانست دو بار این جایزه را دریافت کند.
۲۵
جوانترین دریافتکننده جایزه نوبل فیزیک لورنس برگ بود که در سال ۱۹۱۵ در زمان دریافت این جایزه به همراه پدرش تنها ۲۵ سال داشت.
۸۸
پیرترین برنده جایزه نوبل فیزیک تا به امروز ریموند دیویس بوده که در سال ۲۰۰۲ و در سن ۸۸ سالگی موفق به دریافت این افتخار شد.
۵۵
میانگین سنی برندگان جایزه نوبل فیزیک در زمان دریافت آن ۵۵ سال بوده است.
تعداد جوایز نوبل مشترک و غیرمشترک در حوزه فیزیک
۴۷ جایزه نوبل فیزیک به یک دانشمند، ۳۰ جایزه بطور اشتراکی به دو دانشمند و ۲۹ جایزه بطور اشتراکی به سه دانشمند اهدا شده است.
طبق اساسنامه بنیاد نوبل «یک جایزه ممکن است بطور مساوی بین دو کار تقسیم شود که هر کدام شایسته دریافت آن باشند. اگر کاری که مورد تقدیر قرار گرفته توسط دو یا سه شخص انجام گرفته باشد، جایزه باید بطور مشترک به آنها اهدا شود. به هیچ وجه ممکن نیست که این جایزه بین بیش از سه شخص تقسیم شود.
تعداد برندگان نوبل فیزیک
نوبل فیزیک از سال ۱۹۰۱ تا ۲۰۱۲ به ۱۹۴ تن جایزه داده است. البته از آنجایی که جان باردین دوبار جایزه گرفته، باید این تعداد را ۱۹۳ تن اعلام کرد.
زنانی که جایزه نوبل فیزیک دریافت کردند
از ۱۹۳ برنده جایزه نوبل فیزیک، تنها دو تن از آنها زن بودهاند که شامل ماری کوری (۱۹۰۳) و ماریا ژئوپرت مایر (۱۹۶۳) بودند.
برندگان نوبل فیزیک متوفی
هیچ برنده متوفایی برای جایزه نوبل فیزیک وجود نداشته چرا که در سال ۱۹۷۴ اساسنامه بنیاد نوبل صراحتا اعلام کرد این جایزه به دانشمندان مرده اهدا نخواهد شد؛ مگر اینکه مرگ پس از اعلام نام برنده رخ داده باشد.
خانوادههای برنده نوبل در فیزیک
زوجها
ماری کوری و پیر کوری در سال ۱۹۰۳ جایزه نوبل فیزیک را به دست آوردند.
پدر و پسر
ویلیام براگ و پسرش لورنس براگ (۱۹۱۵)، نیلز بوهر (۱۹۲۲) و پسرش آگ بوهر (۱۹۷۵)، مان سیگبام(۱۹۲۴) و پسرش کلی سیگبان(۱۹۸۱) و در نهایت جی جی تامسون(۱۹۰۶) و پسرش جورج پاگت تامسون(۱۹۳۷) جایزه نوبل را در حوزه فیزیک دریافت کرده بودند.